De culturele sector staat in brand.
Om te blussen en de schade te beperken hebben we overheidssteun nodig. En ik geloof  dat die er gaat komen. Linksom of rechtsom. Niet omdat de sector goed is voor x percentage van het bruto nationaal product, niet omdat het werk van 300.000 mensen geraakt wordt. Dat zal ongetwijfeld waar zijn, maar de steun zal er komen omdat de cultuursector bijdraagt aan het welzijn van mensen . Cultuur speelt in op ons gevoel, onze belevingswereld. Cultuur prikkelt de fantasie of zet aan tot nadenken en relativeren. 

Wanneer de brand weer enigszins onder controle is, moeten we weer verder.

Daarom wil ik nadenken hoe het verder zou kunnen. Want moeten we het dan weer opbouwen zoals het was of moeten er dingen anders?

Zolang het Outbreak Management Team het kabinet niet adviseert dat de theaters (met of zonder beperking) weer open mogen kunnen we niets op de planken brengen. Logisch, de gezondheid staat voorop. Het is een beslissing waar we geen invloed op hebben. 

Wat we wel kunnen, is plannen maken en ons houden aan de regels die er gelden om verspreiding van het virus te voorkomen.

Dus zijn er twee zaken essentieel:

• Overheidssteun voor de sector
• Voorbereiden op de verschillende mogelijke scenarios

Overheidssteun is een lastig verhaal, want hoe zorg je ervoor dat het geld niet alleen bij de theaters en producenten terecht komt maar ook bij de verhuurbedrijven, de artiesten, de ontwerpers en de technici?

Per slot van rekening, we hebben elkaar nodig, de één kan niet zonder de ander.

De andere vraag is: hoe gaan we theater weer  mogelijk maken? 

We hebben als sector twee opties om uit te kiezen: we wachten tot alles voorbij is en gaan terug naar de oude situatie (dat duurt misschien een maand, misschien wel twee jaar) of we doen ons uiterste best voor een tussenoplossing.

Stel dat het nog lang duurt voor we volledig open mogen en het publiek weer massaal durft te komen, geeft die tussenoplossing nog best wat uitdagingen.

Heeft het zin om een volledige theaterprogrammering voor twaalf maanden te boeken? Of houden we er rekening mee dat in de loop van de tijd er steeds meer versoepeling komt?

Zolang daar geen zekerheid over is, kunnen we ook, collectief als bespelers en theaters, er voor kiezen om alle bestaande contracten en afspraken in de orkestbak te gooien.

We gaan dan bijvoorbeeld drie maanden vooruit plannen in plaats van twaalf maanden zodat we sneller kunnen reageren op maatregelen vanuit de overheid.

Sommige voorstellingen kunnen dan met een minimum aan middelen en acteurs één dag in een theater spelen waarbij we niet uitgaan van partagedeals en garantiebedragen. Samen goed kijken naar welke kosten elke partij heeft en dit verdelen over het verwachtte aantal bezoekers en dat levert een kaartprijs op.

Iedereen moet water bij de wijn doen, transparant en eerlijk samen bedenken wat mogelijk is  om alle medewerkers/leveranciers van een voorstelling weer een inkomen te geven.

Een andere oplossing is om in plaats van één dag te spelen, kan een voorstelling  ook een week blijven staan. Ook al betekent dat niet iedereen zijn of haar volledige inkomen haalt, maar ook daar zou een overbruggingssubsidie kunnen helpen.

Sowieso, als we de gemaakte afspraken met het publiek willen waarmaken dan zullen we concessies moeten doen.

Als een theater met 600 stoelen drie dagen lang een uitverkochte voorstelling had staan en deze zou met de geldende beperkingen gespeeld moeten worden, dan zou dit theatergezelschap dus ongeveer 15 dagen in hetzelfde theater moeten spelen om al die mensen te kunnen ontvangen. Daarom moet de huidige planning en manier van werken volledig anders!

Gezamenlijk, theaterdirecties, uitvoerenden, impresariaten en producenten moeten we nadenken over de aanpak. Dit kan betekenen dat we eerst moeten starten met alleen maar groep-8-musicals, gevolgd door de kindervoorstellingen, om in een volgende fase door te kunnen met jongeren en te eindigen met alle soorten voorstellingen. Zolang er geen gezamenlijk plan is, komt er vanuit Den Haag geen goedkeuring om de deuren open te zetten, zelfs niet op een kiertje.

Het anders denken is mogelijk. Ik heb in de afgelopen dagen al meerdere theatermakers gesproken die hun voorstelling kunnen aanpassen of zelfs speciaal willen maken met de huidige maatregelen. Het kan echt! Ook met een fair verdienmodel voor alle partijen zonder winst. 

Of het qua sfeer hetzelfde is? Nee. Zeker niet. Maar misschien komt een voorstelling juist wel harder binnen als je in een zaal zit en er zit niet een vreemde 15 cm naast je en raakt theater je daarom meer dan ooit.